Διαταραχή μετατραυματικού στρες και σεξουαλική δυσλειτουργία

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, οι άνδρες και γυναίκες που υποφέρουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), μπορεί επίσης να εμφανίζουν κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία ή και να αντιμετωπίζουν προβλήματα στις προσωπικές τους σχέσεις.

Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται ότι τα άτομα με PTSD συχνά παραπονιούνται σχετικά με τη σεξουαλική λειτουργία, καθώς επίσης αναφέρουν διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην ανάπτυξη οικειότητας με τους συντρόφους τους. Πρόκειται μάλιστα για συσχετίσεις που υποστηρίζονται από ένα αυξανόμενο όγκο δεδομένων.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το 6% των ανδρών και το 13% των γυναικών θα εμφανίσουν PTSD κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι εκλυτικοί παράγοντες του PTSD περιλαμβάνουν την έκθεση του ατόμου σε μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή, σε σοβαρό τραυματισμό ή σε σεξουαλική βία, καθώς και την παρατήρηση ενός οικείου προσώπου να εκτίθεται σε τέτοιου τύπου τραύμα.

Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται οι επαναλαμβανόμενες αναβιώσεις του τραυματικού γεγονότος, οι εφιάλτες, η ενστικτώδης αποφυγή καταστάσεων που μπορεί να προκαλέσουν την αναβίωση του τραύματος, τα αισθήματα θυμού, ενοχής, ντροπής και αποξένωσης , η απουσία ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που προηγουμένως ήταν ιδιαίτερα ευχάριστες, οι αλλαγές στο επίπεδο διέγερσης, καθώς και οι δυσκολίες στη συγκέντρωση και τον ύπνο.

Μέχρι πρόσφατα οι ερευνητές συνέδεαν τη σεξουαλική λειτουργία με την έκθεση σε κάποιο σεξουαλικό τραύμα, αλλά όχι με την παρουσία του PTSD. Οι συγγραφείς της νέας μελέτης όμως, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι σεξουαλικές δυσκολίες προκύπτουν στην περίπτωση του PTSD στο βαθμό που ο εγκέφαλος συνδέει την αίσθηση της διέγερσης με την επιθετικότητα και την απειλή και όχι με την υγιή σεξουαλική λειτουργία. Επισημαίνεται μάλιστα ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν βιώσει τραύμα από βιασμό, ενώ οι άνδρες από συμμετοχή σε μάχη ή από σωματική επίθεση. Και στις δυο περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί σεξουαλική δυσλειτουργία σχετιζόμενη με PTSD. Δεν είναι απαραίτητο δηλαδή το τραύμα να είναι σεξουαλικό, έτσι ώστε η μετατραυματική διαταραχή να συνδέεται με την εμφάνιση σεξουαλικής δυσλειτουργίας.

Σε μια μελέτη, για παράδειγμα, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 4.500 βετεράνοι, οι οποίοι είχαν υπηρετήσει στο Αφγανιστάν και το Ιράκ βρέθηκε ότι το PTSD αύξανε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Μια ακόμα μελέτη 370 ανδρών που υπηρετούσαν ακόμα στο στρατό ή είχαν μόλις αποσυρθεί, βρήκε ότι το PTSD αύξανε τον κίνδυνο εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας κατά 30 φορές.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι πολλά από τα συμπτώματα του PTSD δεν είναι συμβατά με τα αισθήματα ευχαρίστησης, οικειότητας, εμπιστοσύνης και ασφάλειας. Την ίδια στιγμή όμως τόσο το PTSD όσο και η σεξουαλική δραστηριότητα προκαλούν διέγερση. Το πρόβλημα είναι ότι στα άτομα που υποφέρουν από PTSD η διέγερση δεν μπορεί να συνδεθεί με την ευχαρίστηση και την οικειότητα, αλλά με το φόβο και την απειλή, εμποδίζοντας έτσι την υγιή σεξουαλική λειτουργία.

Ταυτόχρονα, είναι πολύ πιθανό, η απώλεια της libido που βιώνουν τα άτομα με PTSD να συνδέεται με την εμφάνιση κατάθλιψης ή κάποιας άλλης ψυχικής διαταραχής. Τόσο η κατάθλιψη όσο και η λήψη θεραπείας για την αντιμετώπισή της μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Εάν ένα άτομο με PTSD λαμβάνει αγωγή για την κατάθλιψη είναι σημαντικό να γίνουν σε συνεννόηση με τον ιατρό του οι κατάλληλες τροποποιήσεις στη δασολογία, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι σεξουαλικές παρενέργειες.

Παράλληλα, σε κάθε περίπτωση η θεραπευτική προσέγγιση των ατόμων που εκτέθηκαν σε κάποιο τραυματικό γεγονός, θα μπορούσε να περιλαμβάνει και την ενημέρωση σχετικά με τις δυνητικές επιπτώσεις στη σεξουαλική λειτουργία. Η εκπαίδευση των ασθενών και η αντιμετώπιση του στιγματισμού που σχετίζεται με τη σεξουαλική δυσλειτουργία μέσα από την ενημέρωση θα βοηθήσει τα άτομα που υποφέρουν να ζητήσουν βοήθεια. Παράλληλα, η εξήγηση του μηχανισμού σύνδεσης του PTSD με τη σεξουαλική λειτουργία θα βοηθήσει τους συντρόφους των ατόμων με PTSD να κατανοήσουν την κατάσταση και να είναι υποστηρικτικοί με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Πηγή : reuters
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr